Carnaval

Carnaval (ook wel 'Vastenavond' - vooravond van het vasten) is een van oorsprong katholiek feest, dat mogelijk ook heidense wortels heeft en gevierd wordt in de drie dagen voorafgaand aan Aswoensdag. Volgens de traditie duurt het feest van zondag tot dinsdagavond - de Vastenavond. Om middernacht vangt de vastentijd aan van 40 dagen, tot Pasen.

De oorsprong van het woord is onbekend.^[1] Van oudsher is carnaval een eetfestijn, omdat het de laatste mogelijkheid was zich te buiten te gaan voor de vastentijd, waarin men zich beperkte tot het minimaal noodzakelijke. De herkomst kan met redelijke zekerheid worden herleid van de Latijnse uitdrukking carne vale, dat vertaald naar het Nederlands zoveel betekent als "afscheid van het vlees";^[2] dit werd een soort ritueel om de vastentijd in te luiden. Hiermee werden ook vleselijke lustenbedoeld.

Op vette dinsdag (voor de vasten) werd al het vet wat er in huis was opgemaakt omdat het anders zou bederven. De vasten is ter herdenking van de 40 dagen dieJezus volgens het Nieuwe Testament in de woestijn vastte en tevens tot bezinning op de christelijke kernwaarden.

Waarschijnlijk bestond het feest al langer dan de christelijke traditie, en heeft de Kerk het gemakkelijker gevonden het heidense carnaval ^[bron?] in een katholieketraditie om te zetten dan het uit te bannen. Dit is overigens ook met andere voorchristelijke feesten gebeurd zoals Kerstmis dat oorspronkelijk een 'heidens'midwinterfeest was.

In die betekenis wordt de term afgeleid van het Latijn: carne vale (= vaarwel aan het vlees). Maar ook de uitleg dat de term een samentrekking zou zijn van het Latijnse carne (vlees) en valere (regeren) wordt gegeven; letterlijk dus de tijd dat het vlees regeert. Ook zou de oorsprong kunnen liggen bij het Italiaanse "carnueale" of het Franse "carne-avalis". Beide betekenen zoveel als vlees verslinden. Een andere mogelijke verklaring voor de term is het eveneens Latijnse carrus navalis: scheepswagen, hetgeen zou verwijzen naar rondtrekkende groepen in een als een schip ogende wagen of kar, het zogenaamde narrenschip, maar ook kan slaan op het schip waarmee de god van de zee der Kelten/Germanen uit het noorden kwam om deel te nemen aan de winterfeesten^[bron?].

De Romeinen vierden het feest van de saturnaliën dat veel kenmerken van het hedendaagse carnaval had zoals drink- en eetgelagen, een soort prins carnaval,vermommingen en optochten door de straten.